Dieta wegetariańska to forma żywienia, w którym nie je się mięsa, ryb i pozostałych produktów odzwierzęcych. Fundamentalnym elementem menu są produkty pochodzenia roślinnego czyli: warzywa, owoce, zboża, orzechy, rośliny strączkowe. W niektórych odmianach spożywa się nabiał i jaja. Ostatnio niejadanie mięsa stało się niesłychanie modnym stylem życia, niemniej jednak w państwach Bliskiego Wschodu i Indiach dieta jarska przeważa od wieków. Sam wegetarianizm jest różnorodny, występuje w nim mnóstwo typów i różnorodnych trybów żywienia spowodowanych odmiennymi powodami, do których należą między innymi: przekonania moralne, warunki środowiskowe, powody zdrowotne, religijne, kulturowe, czy ekonomiczne. Z tego względu zatem można podobnie informować o odmiennych efektach, niedoborach albo innych konsekwencjach wynikających z wegetarianizmu. W tym materiale systematyzujemy informacje na temat wegetarianizmu i prezentujemy jego zalety i wady.
Różnorodne modele diety wegetariańskiej
Można wymienić parę kluczowych typów wegetarianizmu, różniących się między sobą tym, jakie artykuły odzwierzęce są dopuszczalne w menu. Każdy z tych typów odżywiania bywa różnie traktowany, zaś w rzeczywistości granice pomiędzy nimi mogą być elastyczne. Jakkolwiek przyjmuje się następującą klasyfikację:
Wegetarianizm ovo - konsumowanie jaj, ale bez mięsa i mleka,
Wegetarianizm lacto - konsumowanie nabiału, lecz z wyłączeniem mięsa i jaj,
Wegetarianizm ovo-lacto - konsumowanie jaj i mleka lecz z wyłączeniem mięsa,
Weganizm - wyeliminowanie wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego, tj. mięsa, jaj, mleka i jego przetworów, a także miodu i innych produktów pochodzenia zwierzęcego. Weganizm może przyjąć dwie odmiany: frutarianizmu - diety opartej głównie na owocach lub witarianizmu - diety, na którą składają się wyłącznie surowe warzywa i owoce,
Flexitarianizm - dieta bogata w roślinne produkty jednakże bez całkowitej eliminacji mięsa lub produktów pochodzenia zwierzęcego.
Pescowegatarianizm - dieta zawierająca ryby i owoce morza lecz z wyłączeniem mięsa.
Jak czerpać korzyści z diety wegetariańskiej
Odpowiednia dieta wegetariańska musi odznaczać się bogactwem składników i dopasowaniem do osobistych potrzeb, w nawiązaniu do wieku, płci, aktywności fizycznej i stanu zdrowia. Istnieją wszak grupy osób o specyficznych wymaganiach żywieniowych np. dzieci, kobiety ciężarne, osoby uprawiające intensywny sport, pracownicy fizyczni. O minusach diety wegetariańskiej zwłaszcza mówi się w kontekście braków. Pragnąc uniknąć niedoborów, ważne jest, aby uwzględnić rozmaite źródła białka roślinnego, takie jak na przykład rośliny strączkowe, orzechy i zboża. W przypadku wegan, którzy eliminują produkty mięsne, powinni zaopatrywać organizm w odpowiednią ilość składników odżywczych, takich jak witamina B12, kwasy tłuszczowe omega-3, wapń i żelazo. Poprawnie przygotowana dieta wegetariańska jest w stanie poprawić zdrowie i pomóc w efektywnym utrzymaniu prawidłowej wagi jak również przyczynić się do obniżenia niebezpieczeństwa chorób układu krążenia, nowotworów oraz cukrzycy. Ważne jest niemniej jednak, żeby skonsultować swoją dietę wegetariańską z dietetykiem lub lekarzem. Nie należy także zaniedbywać badań kontrolnych.